De schadelijke gevolgen van zout (natrium)

Natrium en zout worden vaak door elkaar gebruikt. Maar er is wel degelijk een verschil. Het is namelijk de natrium in zout dat er voor zorgt dat een te hoge consumptie van zout ongezond is. Natrium is een mineraal dat onderdeel is van zout. 1 gram zout betekent dat je 0,4 gram van natrium binnen krijgt. Maar wat als je te veel zout eet, en dus te veel natrium binnen krijgt? En wat is eigenlijk te veel?

De functie van natrium
Natrium vervult functies voor ons lichaam. Zo zul je ongetwijfeld wel eens gemerkt hebben dat wanneer je voeding met veel zout eet, je meestal wat meer vocht vast houdt. Dat komt doordat natrium een belangrijke regelaar is van de vochtbalans van je lichaam. Daarnaast regelt natrium je bloeddruk en is het onmisbaar bij de prikkeloverdracht in spieren en zenuwen. Een te veel aan natrium heeft echter wel nadelige gevolgen voor de gezondheid.

Een overschot aan natrium
Een overschot aan natrium leidt tot veel klachten. Het natriumoverschot verlaat via de urine het lichaam. Dit proces duurt natuurlijk even en kan bovendien schadelijke effecten op de gezondheid hebben. Zo kan je last krijgen van vochtophopingen, ook wel oedeem genoemd. Ook kan een overschot leiden tot een tekort aan calcium met botontkalking en botbreuken tot gevolg. Dat komt doordat de nieren hard aan het werk gaat om de natrium te verwerken. Daarbij verlaat ook veel calcium via de urine het lichaam. Zo kan er dus een tekort ontstaan.

Vanwege dit harde werken van de nieren zorgt een langdurig bovenmatige natriumconsumptie ook tot nierziekten.

Te veel natrium leidt tot een verhoogde bloeddruk. Dit is met name te zien doordat het eten van minder zout zorgt voor een lagere bloeddruk. Voor elke gram natrium (dus ongeveer 2,5 gram zout) neemt de bovendruk af met 0,7 tot 1,8 mmHg. De onderdruk neemt af met gemiddeld 0,7 mmHg. Mensen met een verhoogde bloeddruk doen er helemaal goed aan te minderen met zout en dus natirium. Bij hen is het positieve effect op de bloeddruk ongeveer 2 keer zo groot.

Minder zout eten verkleint de kans op hartziekten en vaatziekten. In Nederland wordt gemiddeld genomen veel te veel zout gegeten. Onderzoek heeft uitgewezen dat wanneer iedereen maximaal 6 gram zout per dag gaan eten, dan zouden 2500 mensen minder overlijden aan hart- en vaatziekten.

Hoeveel natrium?
Het is afhankelijk van de leeftijd hoeveel natrium schadelijk is voor de gezondheid. Kinderen van 1 tot en met 3 jaar mogen slechts 1 gram natrium per dag binnen krijgen, dat komt neer op 2,5 gram zout per dag.

Kinderen in de leeftijd van 4 tot en met 8 jaar mogen 1,2 gram natrium per dag, dus 3 gram zout, consumeren.

Met een leeftijd van 9 tot en met 50 jaar is een consumptie van 1,5 gram per dag goed. Dat komt neer op 3,75 gram zout. Personen tussen de 51 en 70 jaar hebben 1,3 gram natrium (3,25 gram zout) nodig en personen boven de 70 1,2 gram (3 gram zout).

Bij sporters of mensen die veel zweten kan een hogere consumptie van natrium nodig zijn. Door het zweten verlies je namelijk veel natrium. Dit moet weer worden aangevuld.