Alles over een vitamine D tekort

Veel mensen hebben onbewust een vitamine D tekort. Nieuw onderzoek toont aan dat zelfs 59% van de bevolking met een tekort kampt. Oorzaken hiervan zijn zeer divers. Een tekort zorgt voor vele klachten waaronder vermoeidheid en depressieve gevoelens. Toch is een tekort gemakkelijk te voorkomen. Lees dit artikel over onder andere de oorzaken van een vitamine D tekort en het juiste niveau van vitamine D. Ook vragen als hoe je een tekort voorkomt, hoe je erachter komt of jij een tekort hebt en wat de klachten zijn van een tekort komen aan bod.

Soorten vitamine D?
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen vitamine D1 tot en met D5. Vitamine D3 is echter voor de mens de belangrijke vitamine. Wanneer men spreekt over een vitamine D tekort, dan wordt doorgaans op vitamine D3 gedoeld. Vitamine D3 wordt aangemaakt wanneer de huid wordt blootgesteld aan zonlicht. Of de zonnebank of UV-straling ook leidt tot de aanmaak van vitamine D3 is wetenschappelijk nog onvoldoende onderzocht. Ook door het eten van bepaalde voedingsmiddelen wordt er D3 in je lichaam aangemaakt. Vitamine D3 heeft een sterkere werking dan vitamine D2. Vandaar dat er tegenwoordig nog slechts zelden vitamine D2 in onze voeding is verwerkt.

Zonlicht en vitamine D
Vitamine D wordt dus aangemaakt door de huid door middel van zonlicht. Dit heeft tot gevolg dat veel Nederlanders te kampen hebben met een tekort. Niet alleen komt de gemiddelde Nederlander niet vaak meer buiten, de hoeveelheid zonlicht is in Nederland zo en zo al zeer gering. Er zijn weinig zonuren en bovendien is de zonkracht laag.

In het geval dat men wel buiten in de zon is, wordt er vaak zonnebrandcrème gebruikt. Factor 15 zorgt ervoor dat de aanmaak van vitamine D met 98% afneemt. Het is dus verstandig om ook even zonder zonnebrandcrème plaats te nemen in de zon. Niet te lang uiteraard, want dan zal je huid verbranden en stijgt het risico op huidkanker.

Vitamine D uit voeding?
Vitamine D zit in dierlijke producten. Vooral vette vissoorten zoals zalm, makreel, paling, haring, sardines, tonijn en meerval bevatten vitamine D. Ook boter, eieren en plantaardige oliën bevatten vitamine D. De enige niet dierlijke bron van vitamine D zijn paddenstoelen. Deze bevatten vitamine D2 die samen met zonlicht kan worden omgezet in vitamine D. Dit geldt echter alleen voor paddenstoelen die met zonlicht zijn gegroeid, dus niet met kunstmatig licht in kassen.

Daarnaast bestaan er met vitamine D verrijkte voedingsmiddelen. Voorbeelden hiervan zijn levertraan en margarine.

De volledige behoefte via je voeding binnen krijgen is vrijwel onmogelijk. Het is dan ook belangrijk om voldoende zonlicht op de huid te laten schijnen.

Hoeveel vitamine D heb je nodig?
De volgende tabel laat zien hoeveel vitamine D de gemiddelde mens nodig heeft. Daarbij wordt er van uit gegaan dat een gemiddelde hoeveelheid zonlicht wordt opgevangen door de huid. Er wordt uitgegaan van een blootstelling van 15 minuten per dag. Krijg je minder zonlicht? Dan zal jouw dagelijkse behoefte iets hoger liggen.

Man

Vrouw

1-3

5

5

4-8

2,5

2,5

9-13

2,5

2,5

14-18

2,5

2,5

19-50

2,5

2,5

51-60

5

5

61-70

7,5

7,5

70>

12,5

12,5

Zwanger

7,5

7,5

Borst voedend

7,5

7,5

Waarom is vitamine D zo belangrijk?
Symptomen van een vitamine D tekort zijn een laag energieniveau, lusteloosheid, slechte kwaliteit van de botten (osteoporose), spier- en gewrichtspijn, kramp, spiertrillingen, bloedend tandvlees, depressie, verstoord slaapritme, angstaanvallen en hyperventilatie. Een langdurig tekort kan uiteindelijk leiden tot hartproblemen. Een chronisch tekort kan dan ook dodelijke gevolgen hebben.

Daarnaast wordt een tekort in verband gebracht met een hoge bloeddruk, tuberculose, kanker, periodontitis, multiple sclerose, chronische pijn, depressie, schizofrenie, winterdepressie, vaatziekten en type 1 diabetes. Ook zou vitamine D een positief effect hebben op migraine, fibromyalgie, neuropathie en rugpijn.

Onderzoek heeft uitgewezen dat personen die een vitamine D suppletie gebruikten 7% minder kans hadden om vroegtijdig te overlijden. Het ging daarbij om doseringen van 300 tot 2000 IE per dag.

Kanker
Borstkanker, prostaatkanker en darmkanker komen minder vaak voor bij mensen met voldoende vitamine D.

Osteoporose
Hoe lager het vitamine D niveau, hoe lager de opname van calcium in de dikke darm. Zo’n lage calciumspiegel wordt door het lichaam gecompenseerd door een hormoon af te geven. Dit hormoon, genaamd parathormoon, stimuleert de afbraak van botcellen. Botweefsel gaat dan verloren. Dit leidt tot osteoporose. Onderzoek heeft uitgewezen dat het verhogen van de hoeveelheid vitamine D in het bloed er voor zorgt dat de osteoporose verminderd.

MS
De ziekte multiple sclerose komt veel minder vaak voor bij mensen die leven rond de evenaar en dus veel zonlicht krijgen. Hoe verder men van de evenaar verwijderd raakt, hoe meer mensen leiden aan MS.

Diabetes
Een inname van voldoende vitamine D leidt tot 80% minder kans op type 1 diabetes bij kinderen.

Heb jij een tekort?
De meerderheid van de bevolking loopt dus rond met een vitamine D tekort. Onnodig, terwijl dit toch vele klachten met zich kan brengen. Hoe groter het tekort, hoe ernstiger de klachten.

Vermoed je dat jij een vitamine D tekort hebt? Ga dan langs de huisarts en vertel deze je klachten. Met een bloedtest kan worden vastgesteld hoe hoog het gehalte aan vitamine D is.

Risicogroepen
Er zijn bepaalde groepen personen die een hoger risico hebben op een tekort aan vitamine D. Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven hebben een hogere behoefte. Net als kinderen tot 3 jaar. Ook mensen met een donkere huidskleur, vrouwen van boven de 50 en mannen van boven de 70 lopen meer risico op een tekort. Dat komt doordat deze groepen een hogere behoefte aan vitamine D hebben.

Een grote groep mensen die niet in 1 van deze risicogroepen valt heeft echter toch een tekort omdat zij weinig buiten komen. Een andere risicogroep bestaat uit mensen die zichzelf bedekken en zodoende niet worden bloot gesteld aan zonlicht. Ook mensen met een veganistisch of vegetarisch dieet hebben een vergroot risico doordat zij de vitamine D uit voeding missen.

Een supplement met vitamine D?
Het is dus zeer moeilijk om met behulp van voeding en zonlicht voldoende vitamine D aan te maken. Daarom kan het raadzaam zijn om een extra supplement te slikken. Zo weet je zeker dat je geen tekort hebt. De supplementen zijn zonder recept bij apotheek of drogist verkrijgbaar.

Vitamine D vergiftiging
Wel moet men oppassen dat er geen overschot aan vitamine D ontstaat. Er ontstaat dan namelijk een vitamine D intoxicatie. Zo’n overdosis kan niet plaatsvinden door een te veel aan zonlicht. Een te veel aan vitamine D leidt tot een hogere calciumopname. Het niveau aan calcium wordt dan te hoog. Dit kan leiden tot de volgende klachten: misselijkheid en braken, buikpijn en verstopping, veel dorst, veel drinken, veel plassen, prikkelbaarheid, verwardheid, somberheid, vermoeidheid, algemene zwakte, slaperigheid, hartritmestoornissen en botpijn. Op lange termijn kunnen nierstenen ontstaan en beschadiging van nieren en het hart.

Heb jij vragen of opmerkingen over een vitamine D tekort? Laat hieronder een reactie achter!